Diament jest najtwardszym minerałem w skali Mohsa o twardości mineralnej, z oceną 10, i jest cztery razy twardszy niż następny minerał na wykresie, korund, z którego szafir i rubin są odmianami. Skala Mohsa jest najczęstszym systemem używanym do tego pomiaru. Jest to względna skala, porównująca porównywalną twardość 10 pospolitych minerałów i ich odporność na zarysowania.
Twardość diamentu sprawia, że doskonale nadaje się do biżuterii. Ponieważ tylko inne diamenty mogą zadrapać diament, ten popularny klejnot zachowuje swój połysk szczególnie dobrze. To sprawia, że idealnie nadaje się do długotrwałego codziennego noszenia.
Choć diament jest uznawany za najtwardszą naturalną substancję występującą na Ziemi, nie jest on niewrażliwy. Jeśli diament zostanie uderzony wzdłuż jednego z czterech kierunków cięcia, może się rozszczepić. Ta cecha jest ważna, gdy montuje się ją w biżuterii.
Twardość tego minerału sprawia, że jest popularnym wyborem do zastosowań przemysłowych, takich jak narzędzia do szlifowania i cięcia. Diamenty są używane do cięcia, polerowania i ścierania wszelkiego rodzaju innych materiałów. Są to diamenty klasy przemysłowej, które różnią się od klejnotów. Wytworzone diamenty syntetyczne są używane głównie do zastosowań przemysłowych.
Australia, Nowa Anglia i Nowa Południowa Walia produkują jedne z najtrudniejszych diamentów na świecie.
