Obrazy botaniczne były używane symbolicznie w sztuce, literaturze i praktyce kulturalnej jako metafory cech moralnych, takich jak cnota i pokój. Kwiaty były również używane jako wyobrażenia bogów i bogiń oraz symbole procesów naturalnych, szczególnie związanych z rozmnażaniem i śmiercią. Kwiaty symbolizują wiele koncepcji w zależności od kontekstu i kultury. Konkretne kwiaty odpowiadają symbolom specyficznym kulturowo.
Kwiaty są często używane w obrazach jako przypomnienia o łaskach natury wraz z oświadczeniem o przejściowej naturze życia. Kwiaty często symbolizują przebudzenie seksualne lub rozkwit, zwłaszcza w odniesieniu do seksualności i narządów płciowych kobiet. W kulturze zachodniej róże, jaśmin i czerwone tulipany symbolizują miłość, a stokrotki reprezentują młodzieńczą niewinność, a laur przedstawia zwycięstwo. W chrześcijaństwie biała lilia symbolizuje czystość, czystość i Najświętszą Maryję Pannę.
W mitologii kwiaty często pojawiają się jako metafory dla cnoty i występku. Przykładem jest historia Narcyza, próżnego młodzieńca, który zakochał się w swoim własnym odbiciu i został ukarany, zmieniając się w kwiat noszący jego imię.
W buddyjskich Chinach Kwiaty Czterech Pór Roku reprezentują cykl roku: orchidea symbolizuje wiosnę, lotos jest latem, chryzantema przedstawia jesień, a kwiat śliwy jest zimą. Kwiaty wiśni od dawna reprezentują buddyjski cykl życia i ta symbolika została odtworzona przez artystów w sztuce japońskiej.