Nieodwracalność jest jedną z cech przedoperacyjnego etapu behawioryzm Jean Piageta w jego teorii rozwoju dziecka. Odnosi się do niezdolności dziecka na tym etapie do zrozumienia, że po wykonaniu czynności można cofnąć, aby powrócić do pierwotnego stanu. W związku z tym dziecko nie może wykorzystać tego zrozumienia do rozwiązywania problemów.
Piaget jest przykładem nieodwracalności na przykładzie dwóch szklanek o różnych kształtach i rozmiarach. Gdy woda jest przelewana z jednego szkła do drugiego, dziecko w stadium przedoperacyjnym jest pytane, czy objętość wody w drugim kieliszku jest taka sama jak objętość w oryginalnym szkle. Nieodwracalność to niemożność zrozumienia przez dziecko, że objętość może być taka sama, poprzez cofnięcie działania i wlanie wody z powrotem do oryginalnego szkła.
Według Piageta etap przedoperacyjny w rozwoju dziecka ma miejsce, gdy dziecko ma od 2 do 7 lat. Obok nieodwracalności, inne główne cechy tego etapu to egocentryzm, który sygnalizuje niezdolność dziecka na tym etapie do pomyślenia, że inna osoba patrząc na trójwymiarowy obiekt z innej perspektywy może mieć inną koncepcję obiektu i centrację, która definiuje niezdolność dziecka do skupienia się na jednym szczególe problemu bez zaniedbywania innego.
