Różnica między współczesnym neoliberalizmem a liberalizmem polega na tym, że neoliberalizm opowiada się za wyidealizowanym systemem "wolnorynkowym", podczas gdy współczesny liberalizm ekonomiczny wzywa rządowe regulacje do kontrolowania nadmiaru wolnego rynku kapitalizmu. Współczesny liberalizm, czyli "szkoła keynesowska" ekonomii, nazwana od jej głównego orędownika Johna Maynarda Keynesa i różni się od klasycznego liberalizmu, rozwinęła się w następstwie niepowodzenia systemu wolnorynkowego znanego pod nazwą Wielkiego Kryzysu lat trzydziestych. Neoliberalizm, zwany czasem "chicagowską szkołą" ekonomii i nazwany na cześć Uniwersytetu w Chicago, zyskał na znaczeniu w odpowiedzi na załamanie się międzynarodowego systemu pieniężnego i sprzeczności fiskalne postrzegane jako nierozerwalnie związane z systemem opieki społecznej.
Termin "neoliberalizm" nabiera rozmaitych znaczeń od czasu swojego pierwszego pojawienia się w latach 30. XX wieku jako "trzeciej drogi" alternatywnej wobec centralnego planowania kolektywizmu i klasycznego liberalizmu. Neoliberalizm jest obecnie kojarzony z ekonomicznymi teoriami Miltona Friedmana i Friedricha Hayeka. Ronald Reagan w Stanach Zjednoczonych i Margaret Thatcher w Wielkiej Brytanii promowali politykę gospodarczą nowoczesnego neoliberalizmu. Autor Robert W. McChesney zdefiniował neoliberalizm jako "kapitalizm z wyłączonymi rękawicami".
Pojęcie "liberalizmu" w różnych jego formach miało przedłużenie jego użycia i stało się nieco amorficzną tożsamością jako pojęciem parasolowym. Klasyczny liberalizm ma więcej wspólnego z leseferystyczną koncepcją współczesnego neoliberalizmu niż z nowoczesną keynesistowską szkołą liberalizmu. W obecnym kontekście współczesny liberalizm jest ogólnie akceptowany jako usprawiedliwienie interwencji rządowej jako sposobu na ograniczenie szkodliwych skutków nieskrępowanego wolnego rynku kapitalizmu.
