Według mitologii greckiej i rzymskiej salamandra jest duchem, który znajduje się w ogniu. Powszechne przekonanie co do pochodzenia tego mitu wynika z faktu, że wiele salamandrów żyje w zrębkach. Kiedy drewno wrzuca się do ognia, salamandry wylatują.
Dla ludzi średniowiecza widok salamandrów, które wysypują się z drewna po tym, jak został już pochłonięty przez płomienie, zainspirował legendy o pochodzeniu ognia salamandry. Salamandry przebywają w regionach wilgotnych lub suchych, w zależności od gatunku. Rzymski uczony, Pliniusz Starszy, testował hipotezę ognistej salamandry, ale odkrył, że nie mogą istnieć w ogniu bez spalenia.
