Według ich mitologii Aztekowie zbudowali Tenochtitlana na wyspie otoczonej bagnami, ponieważ zostali doprowadzeni do miejsca przez głównego boga, Huitzilopotchtli. Współcześni historycy uważają, że Aztekowie osiedlili się na wyspie i zbudowali tam swoje miasto w 1325 roku, ponieważ byli późnymi przybyszami w fali migracji, która rozpoczęła się po upadku wcześniejszej cywilizacji Tolteków. Jako jedna z ostatnich grup, które przybyły do tego regionu, wyspa na środku słonego bagna była jedynym dostępnym dla nich kawałkiem suchego lądu.
Kolejnym wyjaśnieniem historyków w decyzji o budowie miasta na obszarze otoczonym bagnami jest to, że Aztekowie dostrzegli wartość ośrodka miejskiego, który mógłby w znacznym stopniu korzystać z naturalnie dostępnej wodnej sieci komunikacyjnej i transportowej. Bagna zapewniały także dostęp do zasobów pokarmowych dla ryb i drobiu i stanowiły dogodne źródło roślin leczniczych i jadalnych roślin wodnych.