Krzywa popytu monopolisty nachyla się w dół, ponieważ rynkowa krzywa popytu, która jest nachylona w dół, odnosi się do rynkowej aktywności monopolisty. Popyt na produkt monopolisty rośnie wraz ze spadkiem jego ceny. Według Boundless, strony internetowej poświęconej zasobom edukacyjnym, malejąca w dół krzywą popytu przyczynia się do nieefektywności rynku, co prowadzi do nadmiernych mocy produkcyjnych i utraty nadwyżki konsumenta.
Jako jedyny producent na rynku monopolista prowadzi poszukiwania cen, a nie ceny. Monopolista wyszukuje krzywą popytu dla ceny maksymalizującej zysk, w której koszt wytworzenia dodatkowej jednostki produkcji, koszt krańcowy, jest równy dodatkowym przychodom uzyskanym ze sprzedaży, krańcowym przychodem, dodatkową jednostką produktu.
Ponieważ krzywa popytu obniża się w dół, krańcowe przychody maleją wraz z każdą jednostką produkcji poza maksymalną wielkością zysku. Tak więc monopolista traci pieniądze z każdą dodatkową wyprodukowaną jednostką, ponieważ krańcowy koszt przewyższa dochody krańcowe. Powoduje to ograniczoną produkcję i wyższe koszty, które charakteryzują produkty wytwarzane przez monopolistów.
Ponieważ nie mają konkurencji, monopoliści nie mają motywacji do ulepszania swoich produktów. Wiele uwagi skupia się na utrzymaniu monopolistycznych warunków poprzez lobbying i inne taktyki, które zniechęcają konkurentów do wejścia na rynek.
