Ciśnieniomierze wskazują ciśnienie krwi pacjenta mierząc średnie ciśnienie tętnicze, a następnie obliczając pomiary skurczowe i rozkurczowe. Urządzenie składa się z pokrętła, pompy, mankietu i zaworu. Po napompowaniu mankietu wywiera ciśnienie na tętnicę ramienną.
Specjalista medyczny owija mankiet wokół ramienia pacjenta, pompuje pompkę, umieszcza stetoskop pod mankietem, a następnie powoli zwalnia ciśnienie, regulując zawór. Gdy ciśnienie zostanie zwolnione, pomiar skurczowy zostanie odnotowany, kiedy krew zacznie znowu płynąć. Lekarz medyczny jest w stanie wykryć to poprzez dźwięk przez stetoskop. Odczyt rozkurczowy jest wykonywany w punkcie, w którym serce się rozluźnia, a przepływ krwi wraca do normy, co jest również wykrywalne dźwiękiem.
Gdy pomiary skurczowe i rozkurczowe są wysokie, oznacza to, że serce pompuje nadmiernie, co jest oznaką, że naczynia krwionośne są zwężone lub częściowo zatkane płytką nazębną. Inne przyczyny zwężenia naczyń krwionośnych to wysoki poziom adrenaliny.
Samuel Siegfried Karl Ritter von Basch wynalazł sfigmomanometr w 1881 roku. Nazwa tego urządzenia pochodzi od greckiego świata "sphygmos", co oznacza "puls" i naukowe określenie "manometr", które odnosi się do środka pomiaru ciśnienia .