Dobrowolne zachowanie odnosi się do myśli i działań mających na celu lub wynikających z wyboru natury przez jednostki. Przeciwne zachowanie nazywa się refleksyjnym lub mimowolnym zachowaniem. Od 2014 r. Istnienie i charakter dobrowolnych zachowań jest przedmiotem debaty między neuronaukowcami, psychiatrami i psychologami.
Istnienie, mechanika, przyczyny i wyniki dobrowolnych zachowań były obszarami intensywnej ciekawości i badań odkąd powstała psychologia. Pojęcie dobrowolnego zachowania jest ściśle związane ze zrozumieniem przez naukę świadomości, czyli jaźni. Dowody psychiatryczne i neurologiczne sugerują, że istnieją dwa systemy rozumowania: system oparty na regułach, który rozmyśla i podejmuje świadome decyzje, oraz system asocjacyjny, który jest nieświadomy i ukryty, reagujący impulsywnie na bodźce. Zrozumienie dobrowolnego zachowania może prowadzić do lepszego zrozumienia, dlaczego ludzie, jako jednostki i grupy, podejmują decyzje, które podejmują i czy wolna wola odgrywa rolę.