Kompleks Edypa manifestuje się głębokim uczuciem do rodzica przeciwnej płci, szorstką postawą lub obojętnością wobec rodziców tej samej płci, percepcją, że ukochany rodzic jest celem życia dziecka, wyrażone pragnienie poślubienia ukochanego rodzica, nadwrażliwość na wszelkie pozorne odrzucenie przez ukochanego rodzica i fantazjowanie o relacjach seksualnych z tym rodzicem, zgodnie z Psychology About.com.
Zygmunt Freud wymyślił kompleks Edypa, aby wyjaśnić pewien etap rozwoju dziecka. Wziął imię ze sztuki starożytnej Grecji o nazwie Oedipus Rex. W spektaklu wróżka przepowiada, że Oedipus pewnego dnia poślubi swoją matkę i zabije ojca. Aby pokrzyżować ten los, matka Edypa daje jej dziecko pasterzom z rozkazem zabicia go. Zamiast tego pasterze wychowują młodego króla, a on ostatecznie i nieświadomie wypełnia swoje przeznaczenie. Freud uważał kompleks Edypa za wyjaśnienie fazy rozwojowej, kiedy dziecko przenosi swoje oddanie z piersi na matkę, zgodnie z angielskim wydziałem Purdue University. Kobiety, które wykazują podobną obsesję na punkcie swoich ojców, mają kompleks Elektry, który Freud wywodzi się z greckiej sztuki o nazwie Antygona. Obie sztuki zostały napisane przez Sofoklesa.
