Po przeniesieniu wahadła, siła grawitacji jest tym, co sprawia, że się kołysze. Czasami używane są dodatkowe środki, takie jak ciężary, koła pasowe i sprężyny.
Zegar dziadka jest ikonicznym przykładem maszyny, która wykorzystuje wahadło. Jeden ruch wahadła w przód iw tył nazywany jest okresem. Jeśli okres wahadła wynosi 4 minuty, oznacza to, że potrzeba 2 minut na to, aby huśtawka w jedną stronę i 2 minuty na inny. Gdy wahadło kołysze się, minutnik wskazuje czas na tarczy zegara.
Podczas gdy niektóre starsze zegary z wahadłami działają ręcznie przez osobę rozpoczynającą wahadło wahadłowe, większość ma albo ciężarki, albo sprężynę. W ważonym zegarze wahadłowym ciężary zwisają z głównego mechanizmu na łańcuchach. Kiedy wahadło zaczyna się kołysać, ciężary są na górze. Gdy wahadło kołysze się, ciężary są niższe, co przenosi ich potencjalną energię do wahadła, aby utrzymać ruch. Gdy ciężary osiągną dno, wahadło się zatrzymuje.
Zegar z mechanizmem sprężynowym działa na tej samej zasadzie. Energia potencjalna zwiniętych sprężyn napędza wahadło. Kiedy sprężyna się rozwinie, wahadło ustanie. Zamiast ciągnięcia ciężarków w celu uruchomienia wahadła używa się klucza do nawijania zegara, który zwija sprężynę.
