Głównym celem mitozy jest promowanie wzrostu i ułatwianie naprawy komórek, podczas gdy główną rolą mejozy jest wytwarzanie gamet, które obejmują plemniki i komórki jajowe. Mitoza i mejoza są zaangażowane w proces rozmnażanie: te funkcje biologiczne obejmują podział i replikację komórek, ale wykonują swoje zadania na różne sposoby.
Mitoza i mejoza to wyspecjalizowane typy podziału komórek, ale odbywające się w różnych miejscach. Mitoza występuje tylko w komórkach organizmu lub komórkach somatycznych, podczas gdy mejoza zachodzi w komórkach jąder i jajników, które są pierwszorzędowymi narządami rozrodczymi. Mitoza jest wywoływana przez sprzężenie haploidalnych plemników z haploidalnym jajkiem; to sprzężenie prowadzi do zapłodnienia. Po zapłodnieniu jajka dzielą się na pół, a następnie dzielą ponownie. Proces ten trwa kilka kolejnych etapów podziału i może występować setki i tysiące razy. Podział ten ostatecznie przyczynia się do wzrostu i rozwoju nowego potomstwa. Mitoza ułatwia także naprawy komórek: komórki rosną i dzielą się, są uszkodzone i albo naprawiane przez mitozę, albo regenerowane. Natomiast mejoza występuje w narządach rozrodczych. Podobnie jak mitoza, występuje ona w kilku etapach, ale ostatecznie zmniejsza liczbę chromosomów u potomstwa do połowy ich normalnych liczb. Dzięki temu potomstwo ma odpowiednią liczbę chromosomów, które zaczynają się rozwijać.