Literaturę afrykańską można podzielić na trzy odrębne kategorie: przedkolonialną, kolonialną i postkolonialną. Literatura przedkolonialna często ma formę opowiadania ustnego, którym czasami towarzyszy muzyka i centrum wokół postaci trickstera. Literatura kolonialna bada horror niewolnictwa i handlu niewolnikami, buntując się przeciwko kolonializmowi i czerpiąc inspirację z przeszłości Afryki. Literatura postkolonialna koncentruje się na zderzeniu kultur rdzennych i kolonialnych, wyrażając nadzieję na przyszłość Afryki.
W tych kategoriach znajduje się podgrupa pisarek afrykańskich kobiet, które koncentrują się na próbach, jakie kobiety napotykają w kraju patriarchalnym i kolonialnym. Ich praca często zawiera podtematy kobiet, które odnajdują siłę we wzajemnym towarzystwie, gdy są porzucane lub odrzucane przez swoich mężów i ojców, którzy z kolei są podporządkowani przez Anglików. Narracje obrazują zmagania kobiet próbujących trzymać razem swoje rodziny i zachować ich kulturę, ale często są one przez ludzi odrzucane.
Ponieważ coraz więcej literatury afrykańskiej zaczęto pisać i publikować w językach europejskich, niektórzy badacze krytykowali jej miejsce w afrykańskiej społeczności akademickiej. Inni widzą sprzeczność jako symbol wiecznego konfliktu między afrykańską a angielską tożsamością. Jednak niektórzy autorzy twierdzą, że Afryka nie może powrócić do swojej przeszłości i że ważne jest, aby uznać i zrozumieć, jak kraj został zmieniony przez obecność zagraniczną.
