Jony żelaza (II) lub jony Fe sup> 2 + i jony żelaza (III) lub jony Fe + 3 + różnią się przede wszystkim liczbą elektronów, gdzie jony żelaza (II) zawierają jeszcze jeden elektron niż jony żelaza (III). Skrócona konfiguracja elektronów żelaza (II) i żelaza (III) to [Ar] 3d 6 i [ Ar] 3d 5 , odpowiednio.
Żelazo jest reprezentowane w układzie okresowym symbolem Fe i liczbą atomową 26. Jest to czwarty najbardziej dominujący element znajdujący się na powierzchni Ziemi. Żelazo jest srebrzystobiałym lub szarawym metalem, który charakteryzuje się wysoką rozpuszczalnością w kwasach i tendencją do łatwego reagowania z tlenem z wytworzeniem tlenku żelaza, powszechnie znanego jako rdza.
Żelazo zwykle występuje w dwóch podstawowych stanach utlenienia: +2 i +3. Kiedy żelazo traci dwa elektrony, uzyskuje stan utlenienia +2 i staje się jonem żelaza (II), znanym również jako jon żelazawy. Kiedy żelazo traci trzy elektrony, uzyskuje stan utlenienia +3 i staje się jonem żelaza (III), określanym również jako jon żelazowy.
Jony żelaza i żelaza dają różne kolory w roztworach. Jony żelaza są zazwyczaj koloru jasnozielonego, ale po rozpuszczeniu w wodzie stają się fioletowe. Gdy jony żelaza wiążą się z ligandami aminowymi, powstaje czerwonopomarańczowy jon związku. Większość roztworów jonów żelazowych jest żółtych lub żółto-brązowych. Kombinacja jonów żelazowych z jonami tiocyjanianowymi powoduje powstanie krwistoczerwonej substancji.
Jeśli chodzi o magnetyzm, jon ferromagnetyczny, który zwykle ma właściwości paramagnetyczne, może stać się diamagnetyczny z powodu tworzenia się kompleksów o niskiej spinie. Tymczasem jon żelazowy jest tylko paramagnetyczny, jako bezpośredni rezultat swojego jedynego elektronu.
