Zgodnie z kinetyczną teorią molekuł cząstki w stanie gazowym, zarówno w formie cząsteczek, jak i gazów atomowych, są w stałym ruchu prostoliniowym, od czasu do czasu odbijając się od siebie w doskonale elastycznych zderzeniach, które zmieniają ich kierunek bez spowalniania. To zależy od wielu założeń, takich jak idea, że cząstki są bardzo małe w porównaniu do przestrzeni między nimi.
Inne założenia teorii kinetycznej cząsteczek mówią, że cząstki gazu nie mają sił, które przyciągają je do innych cząstek lub do ich pojemnika. Zakłada się również, że średnia energia kinetyczna cząstek gazu zależy od samej temperatury. Wszystkie te założenia i sama kinetyczna teoria molekularna stanowią wyjaśnienie zaobserwowanego zachowania się gazów, w szczególności związek temperatury, objętości, ciśnienia i liczby cząsteczek gazu w pojemniku.
Przykładowo, ciśnienie wewnątrz pojemnika z zawartego gazu jest, według tej teorii, wynikiem cząstek uderzających w pojemnik i wywierających na niego siłę. Im więcej cząsteczek, tym więcej siły wywierają one ogólnie. Podobnie ciśnienie wzrasta wraz z temperaturą, ponieważ zwiększa to prędkość cząstek, zarówno zwiększając ich siłę, jak i szybkość, z jaką uderzają w pojemnik.
