Według Encyclopedia Britannica żelazna kurtyna oddzielała Związek Radziecki i jego wschodnich i środkowo-europejskich sojuszników od Zachodu. Zwrot "żelazna kurtyna" był używany od 19 wieku jako metafora, która zyskała szerokie znaczenie, gdy została użyta w przemówieniu Winstona Churchilla z 1946 r.
Żelazna kurtyna była, w przeciwieństwie do Muru Berlińskiego, nie tyle barierą fizyczną, ile ideologiczną, militarną i polityczną barierą. Związek Radziecki wzniósł barierę po drugiej wojnie światowej, aby zapobiec otwartemu kontaktowi z zachodnimi, niekomunistycznymi wpływami. Komuniści porzucili monopartyjne rządy w Europie Wschodniej w latach 1989-90, radykalnie redukując, jeśli nie całkowicie wymazując, znaczenie żelaznej kurtyny.
