Archaea nie są bakteriami, ale mikroorganizmami prokariotycznymi, które zajmują swoją unikalną domenę i są zaangażowane w praktycznie każdy cykl chemiczny w środowisku. Można je znaleźć w najbardziej ekstremalnych środowiskach na Ziemi i odgrywają ważną rolę w wielu cyklach geochemicznych, od których zależą inne organizmy. Archaea są w stanie wydobywać azot z amoniaku, wychwytywać węgiel i zarówno wytwarzać, jak i utleniać metan.
Akademickie znaczenie Archaea nie może być przecenione. Odkrycie w tej dziedzinie życia w latach siedemdziesiątych znacznie rozszerzyło biologów na temat pochodzenia życia na Ziemi. Jedna z teorii głosi, że życie zaczęło się w środowisku o wysokiej temperaturze, a zdolność do życia poniżej punktu wrzenia wody rozwinęła się również po ewolucji pierwszych drobnoustrojów. Ta szczególna teoria została zainspirowana przez archeologów ekstremalnych, archanioły, które rozwijają się w ekstremalnych warunkach, zwykle szkodliwych dla życia.
Archaeanie są również ważni dla taksonomów. Podstawową jednostką taksonomii jest gatunek. Wśród eukariotycznych form życia gatunek jest grupą o przepływie genów między jej członkami, ale która nie pozwala na przepływ genów poza grupą. Jednakże archaeanie często wymieniają się genami w granicach, które normalnie byłyby granicami gatunkowymi. W rezultacie niektórzy taksonomowie i genetycy ponownie zastanawiają się nad wspólną definicją gatunku we wszystkich trzech dziedzinach życia.
