"Konieczność jest matką wynalazku" to przysłowiowe powiedzenie oznaczające, że problem lub potrzeba często zachęca do kreatywnego myślenia w celu rozwiązania problemu. Pomysł pojawił się po raz pierwszy z nieco innym sformułowaniem w języku angielskim w 1519 roku.
Dokładne pochodzenie frazy nie jest znane. Jest to często przypisywane greckiemu filozofowi Platona i pojawia się w jego "Republice", zgodnie z Dictionary.com. Jednak użycie tego idiomu jest raczej decyzją tłumaczy niż dosłownym tłumaczeniem. Zwrot ten najpierw wszedł w angielski przez łacińskie tłumaczenie i początkowo pojawił się jako "Need nauczył go dowcipu". Pojęcie problemów prowadzących do twórczego rozwiązania jest powszechne w różnych kulturach, a różne wersje tego wyrażenia pojawiają się w wielu różnych językach.
