Jedną z głównych zasad egzystencjalizmu jest to, że ludzie są wolnymi, samoświadomymi istotami. Oznacza to, że każdy człowiek musi zdefiniować, kim jest, jednocześnie przyjmując odpowiedzialność, która towarzyszy wolności. Każdy człowiek jest odpowiedzialny za swoje działania i decyzje; Niezależnie od zewnętrznego wpływu, jest on zasadniczo sam w niepewnym świecie.
Ponieważ ludzie są wolnymi agentami i nie ma jednego sposobu na poruszanie się po życiu, nie można wiarygodnie przewidzieć zachowania innych agentów. Sartre określił tę nieuniknioną niepewność jako rozpacz.
Nietzsche uznał, że nie ma żadnego istotnego sensu życia; jednak wierzył, że ludzie mogą tworzyć znaczenie i wartość w zależności od tego, jak żyją swoim życiem. Satre kontynuował tę linię rozumowania, aby dojść do innej zasady egzystencjalistycznej: ponieważ nie ma obiektywnego opisu tego, co to znaczy być człowiekiem, każdy człowiek decyduje o swoim własnym znaczeniu przez istniejący. Ludzie nie są stałymi bytami; raczej decydują, czym się stają.
Alienacja ma również kluczowe znaczenie dla egzystencjalizmu. Alienacja odnosi się do faktu, że podczas gdy ludzie mogą nadać światu znaczenie poprzez swoje działania, świat nie powstaje dzięki ludzkim działaniom. Każdy człowiek jest świadomy inności świata w różnych momentach; na przykład samoświadomość, którą odczuwa, gdy zdaje sobie sprawę, że ktoś go obserwuje. Każdy człowiek może wybierać swoje własne działania, ale jest także tylko częścią świata dla innych ludzi.
Inną zasadą jest autentyczność, która dotyczy tworzenia samego siebie. Egzystencjalista uważa, że autentyczne życie to takie, w którym człowiek wybiera swoje działania w oparciu o swoje wartości i zobowiązuje się do nich. Nieautentyczna osoba wykonuje swoje działania, ponieważ tak się go zakłada, a on jest znacznie bardziej pasywny.