Największymi czynnikami decydującymi o wiązaniu atomów są ich elektroujemności i stabilność. Atomy częściej przyjmują bardziej stabilną konfigurację z innym atomem, który wyraża się jako wiązanie. Elektondegatywności obu atomów odgrywają rolę w określeniu, jaki rodzaj wiązania się tworzą.
Główne dwa typy wiązań chemicznych są jonowe i kowalencyjne. Wiązania kowalencyjne są tworzone przez atomy, które mają wspólne elektrony walencyjne i są najczęściej tworzone między niemetalnymi atomami. Wiązania jonowe powstają w wyniku przyciągania między atomami po tym, jak albo oddały albo otrzymały elektrony walencyjne, a dawcą jest zwykle atom metalu, a odbiornik zazwyczaj niemetal. Porównywalna elektroujemność wiązań atomowych decyduje o tym, które z nich najprawdopodobniej wystąpią.
Elektroujemność opisuje tendencję atomu do przyciągania elektronów i zależy od liczby atomowej i odległości od jądra, które znajdują elektrony walencyjne. Jeśli różnica w elektroujemnościach jest duża, wymieniane są elektrony walencyjne i powstaje wiązanie jonowe. Jeśli atomy mają podobne elektroujemności, dzielą się swoimi elektronami walencyjnymi i tworzą wiązania kowalencyjne. Metalowe wiązania tworzą się pomiędzy atomami metalu, które dzielą elektrony walencyjne podobne do wiązanych kowalencyjnie niemetali, ale w kompleksach, w których lokalizacja elektronów nie jest scentralizowana lub związana z żadnym jednym atomem. Bardziej złożone modele obejmują wiązanie 3c2e widoczne w diboranie.
