Elektrony dzielą się w wiązaniu kowalencyjnym, gdy każdy z uczestniczących atomów ma mniej więcej taką samą zdolność przyciągania elektronów. Im bardziej równomiernie oba atomy są w stanie przyciągnąć uczestniczące elektrony do siebie, tym bardziej równomiernie elektrony dzielą swój czas wokół każdego atomu.
Wiązania kowalencyjne są często tworzone między dwoma identycznymi elementami, ponieważ każdy element ma taką samą zdolność przyciągania kowalencyjnych elektronów. Ta zdolność przyciągania elektronów jest nazywana elektroujemnością i ma przypisaną numerycznie wartość energii, zwykle w woltach elektronowych. Im bliżej dwa kowalencyjnie związane atomy są w elektroujemności, tym bardziej kowalencyjne jest wiązanie. Z wyjątkiem identycznych atomów, wszystkie inne kowalencyjnie wiążące się atomy mają różne elektroujemności, a zatem nie mogą tworzyć czysto wiązań kowalencyjnych.
Wraz ze wzrostem różnicy w elektroujemności elektrony spędzają więcej czasu wokół bardziej elektroujemnego atomu, nadając mu częściowy ładunek ujemny, podczas gdy mniej elektroujemny element otrzymuje częściowo dodatni ładunek. Kiedy różnica w elektroujemności jest wystarczająca, aby pozwolić elementowi bardziej elektroujemnemu wziąć elektrony o mniejszej elektroujemności, powstaje wiązanie jonowe. Frakcję kowalencyjną można obliczyć dla dwóch różnych elementów, wskazując, jak wiązały się kowalencyjnie lub jonowo.
