Galwanometr wykorzystuje ruchy cewki w polu magnetycznym lub igłę magnetyczną do mierzenia lub wykrywania małego prądu elektrycznego. Galwanometr był pierwszym przyrządem używanym przez naukowców do zbierania i oznaczania ilościowego prądów elektrycznych , a te urządzenia jako pierwsze zlokalizowały aktywność elektryczną w mózgu i sercu.
Pierwszym naukowcem, który zauważył, że drut z prądem może odchylać igłę magnetyczną kompasu, był Hans Oersted, który opisał to zjawisko w 1820 roku. Najczęściej używane nowoczesne aplikacje do galwanometru zajmują się układami sterowania i pozycjonowania. Lustrzane galwanometry działają jako elementy sterujące wiązką lub pozycjonujące wiązkę w systemach do skanowania laserowego. Galwanometry z zamkniętą pętlą mają zastosowanie w grawerowaniu laserem, spiekaniu laserowym, stereolitografii i spawania laserowego, a także w telewizji laserowej i wyświetlaczach oraz skanowaniu siatkowym.
Galwanometry lustrzane z otwartą pętlą działają przede wszystkim w skanerach kodów kreskowych wykorzystujących lasery, a także w niektórych drukarkach, systemach kosmicznych, zastosowaniach wojskowych i programach obrazowania. Zastosowania wymagające znacznego poziomu podciśnienia sprawiają, że ich niesmarowane łożyska są całkiem przydatne. Serwa pozycjonujące na dyskach twardych i odtwarzaczach kompaktowych również wykorzystują mechanizm galwanometryczny, a wszystkie z nich wykorzystują galwanometr z ruchomą cewką, aby utrzymać niską masę systemu.