Chociaż posiadają wiele adaptacji, które pozwalają im przetrwać w swoich siedliskach morskich, najważniejszą adaptacją jeżowców jest ich ochronny płaszcz z kolców. Dodatkowo jeżowce mają wysoce zmodyfikowane usta, składa się z pięciu płyt kostnych, które umożliwiają odgarnianie glonów ze skał i koralowców. Choć często samotni, jeżowce czasami tworzą duże skupiska, które pomagają chronić bezkręgowce przed drapieżnikami.
Kolce urwisów są kluczowe dla ich przetrwania. Niezdolny do pływania lub szybkiego pełzania, jeżowce byłyby łatwym łupem dla krabów, dużych ryb i rekinów. Jednak kolce zapewniają bardzo skuteczną ochronę dla tych spokojnych roślinożerców. Kiedy cień przechodzi nad jeżowcem, urwis porusza kręgosłupem, co jest prawdopodobnie adaptacją mającą na celu zniechęcić czającego się drapieżnika.
Kolce jeżowców są bardzo wrażliwe na dotyk i substancje chemiczne w wodzie. Jeśli kolce dotkną czegoś ostrego, wszystkie odwrócą się i wskażą w tym kierunku. Jeżowce wykorzystują swoje kolce, aby niszczyć depresje w skałach, co daje im bezpieczne miejsce do ukrycia się. To często powoduje erozję szczytów, ale ponieważ rozwijają się one przez całe życie urwisa, nie powoduje to wielu problemów.
Naukowcy podejrzewają, że jeżowce rosną przez całe życie, ale trudno to ustalić z żywymi zwierzętami.
