Zgodnie z Wielkimi Pomysłami w Osobowości, jedną z największych zalet teorii psychoanalitycznej jest to, że można ją wykorzystać do wyjaśnienia natury ludzkiego rozwoju i wszystkich aspektów funkcjonowania umysłowego. Krytycy teorii psychoanalitycznej twierdzą, że rażąco wyolbrzymia i generalizuje zachowanie człowieka.
Jedną z mocnych stron teorii psychoanalitycznej jest to, że daje ona pacjentom możliwość porozmawiania o problemach z profesjonalistą, co może pomóc w złagodzeniu objawów choroby psychicznej, zgodnie z About.com. Mimo to większość teorii psychoanalitycznych jest trudnych do zmierzenia i często nadmiernie podkreśla nieświadomy umysł, płeć, agresję i dzieciństwo. Psychoanalityczna teoria, czyli psychoanaliza, została opracowana przez Zygmunta Freuda jako środek do rozwijania zrozumienia wewnętrznego działania ludzkiego umysłu. Teoria psychoanalityczna zajmuje się badaniem id, ego i superego. Identyfikator odnosi się do jakości bycia nieświadomym i zawiera wszystko, co jest obecne od urodzenia, w tym instynkty. Ego jest odpowiedzialne za kontrolowanie wymagań id i instynktów i służy jako łącznik między id a światem zewnętrznym. Superego reprezentuje wpływ innych oraz wpływ tradycji rasowych, społecznych i kulturowych. Te trzy aspekty ludzkiego umysłu są testowane przy użyciu takich narzędzi, jak kleksy Rorschacha, freudowskie poślizgi i wolne skojarzenia.
