Jednym z przykładów doskonałego kwiatu jest róża chińska, odmiana hibiskusa. Inne to lilie, kwiaty jabłoni i wiśni oraz kwiaty na roślinach strączkowych. Orzechy włoskie i kasztany to przykłady roślin o niedoskonałych kwiatach. Inne przykłady niedoskonałych kwiatów to kabaczki, ogórki, kukurydza i trawy.
Rośliny kwitnące to rośliny okrytonasienne lub rośliny, które rozmnażają się drogą płciową, tworząc ziarna wewnątrz owoców i kwiatów. Różnica pomiędzy kwiatami doskonałymi a niedoskonałymi to ich narządy płciowe. Każdy idealny kwiat ma zarówno męskie, jak i żeńskie narządy rozrodcze i może samozapylić się. Pod pewnymi względami sprawia to, że są bardziej wytrzymałe, ponieważ nie są zależne od krzyżowców. Rośliny, których kwiaty mają oba narządy płciowe, nazywane są "hermafrodytami".
Niedoskonałe kwiaty, które mają tylko jedną płeć organów płciowych, są najpowszechniejsze wśród okrytonasiennych. Ponieważ niedoskonałe kwiaty są albo męskie, albo żeńskie, rozmnażają się przez zapylenie krzyżowe. Rośliny z niedoskonałymi kwiatami mogą być łatwo hodowane na kolor, aby zwiększyć plony żywności i budować odporność lub wyleczyć choroby. Niedoskonałość pomaga również chronić rośliny przed monotonią genetyczną, stanem, w którym pojedyncza choroba może zniszczyć cały gatunek. Możliwe jest również posiadanie zarówno doskonałych, jak i niedoskonałych kwiatów na jednej roślinie. W tym przypadku roślina jest uważana za poligamiczną.