Elastyczność jest określeniem określającym, w jakim stopniu zmienia się popyt lub podaż na produkt lub usługę w stosunku do ceny tego produktu. Każdy produkt na rynku ma dziś inny poziom elastyczności. Produkty uważane za niezbędne przez większość konsumentów są zazwyczaj mniej podatne na zmiany cen, powodując ich mniejszą elastyczność. Natomiast jeśli konsumenci nie uznają produktu za istotny, prawdopodobnie kupią go mniej, jeśli cena zostanie zwiększona, dzięki czemu produkt będzie elastyczny.
Przykładami elastycznych produktów są kawa, bilety lotnicze i zapasy. Jeśli nastąpi zmiana w cenie elastycznego produktu, prawdopodobnie spowoduje to zmianę popytu na ten produkt. Jednym z czynników wpływających na elastyczność popytu na produkt jest dostępność bliskich substytutów produktu. Na przykład, jeśli jeden łańcuch kawy zdecyduje się podnieść ceny, konsumenci mogą łatwo przejść na nową markę, powodując spadek popytu na droższą markę kawy.
Przykładami nieelastycznych towarów są woda, energia elektryczna, usługi telefoniczne i benzyna. Są to towary, które nie będą odczuwać dużej zmiany popytu w wyniku wzrostu ceny. Często dzieje się tak dlatego, że towary te zaspokajają ludzkie potrzeby biologiczne, takie jak woda, lub dlatego, że nie ma dogodnych substytutów tych produktów na rynku, jak ma to miejsce w przypadku benzyny.
Istnieje kilka różnych sposobów pomiaru dobra lub elastyczności produktu. Elastyczność cenowa popytu, elastyczność dochodowa popytu i elastyczność podaży to trzy sposoby mierzenia konkretnej dynamiki związanej z podażą, popytem i ceną produktu.
Elastyczność cenowa popytu określa, w jaki sposób zmienia się popyt na produkt w stosunku do zmian jego ceny, przy założeniu, że wszystkie pozostałe czynniki pozostają stałe. Formuła elastyczności cenowej popytu to:
Elastyczność cenowa = (% zmiana ilości) /(zmiana ceny w%)
Elastyczność cenowa jest ujemna w przypadku większości produktów. Oznacza to, że wraz ze wzrostem ceny towaru popyt na to dobro maleje. Chociaż są rzadkie, istnieją pewne produkty o dodatniej elastyczności cenowej, co oznacza, że wraz ze wzrostem ich cen są postrzegane jako bardziej wartościowe i są kupowane częściej. Przykładami produktów, które mogą mieć dodatnią elastyczność cenową są designerskie torebki, wysokiej klasy samochody i wino.
Elastyczność dochodowa popytu określa stopień zapotrzebowania na dobre zmiany w stosunku do zmiany dochodu jednostki, przy założeniu, że wszystkie inne czynniki pozostają stałe. Środek ten jest często wykorzystywany przez firmy do przewidywania wpływu zmian na rynku na sprzedaż produktów. Formuła określająca elastyczność dochodową popytu na produkt to:
Elastyczność dochodów = (zmiana% żądanej ilości) /(zmiana% dochodów)
Ta formuła może być użyta do określenia, czy określone dobro jest dobrem luksusowym czy koniecznością. Im wyższa jest bezwzględna elastyczność dochodowa towaru, tym bardziej prawdopodobne jest, że popyt na to dobro zmieni się wraz z dochodami konsumentów. Jeśli elastyczność dochodowa produktu jest dodatnia, oznacza to, że konsumenci będą wydawać więcej pieniędzy na ten produkt, jeśli ich dochody wzrosną. Jeśli elastyczność dochodowa produktu jest ujemna, oznacza to, że konsumenci wydadzą mniej pieniędzy na ten produkt, jeśli ich dochody wzrosną. Przykładami produktów o dodatniej elastyczności dochodu są luksusowe samochody, pakiety wakacyjne i wysokiej jakości odzież, obuwie i artykuły gospodarstwa domowego. Przykładami towarów o ujemnej elastyczności dochodów są buty i odzież niskiej jakości.
Elastyczność podaży jest miarą tego, ile podaży produktu zmienia się w odpowiedzi na zmianę ceny produktu, przy założeniu, że wszystkie pozostałe czynniki pozostają niezmienne. Formuła pomiaru elastyczności podaży to:
Elastyczność podaży = (% zmiana ilości dostarczonej) /(zmiana ceny w%)
Jeśli produkt ma wysoką elastyczność podaży, wielkość podaży wzrośnie, gdy popyt i wzrost ceny dla tego produktu. Przykładami produktów o wysoce elastycznej podaży są zabawki masowe, elektronika i odzież, ponieważ są to wszystkie produkty, które producent może dostarczyć więcej w krótkim czasie. Przykładem produktu o nieelastycznej podaży jest bilet na koncert, ponieważ całkowita liczba dostępnych biletów zwykle nie może zostać zwiększona.
