"Prawo oktaw" stwierdziło, że gdy elementy są uporządkowane poprzez zwiększenie masy atomowej, co ósma grupa elementów ma podobne właściwości chemiczne. Ten wzór jest podobny do oktaw fortepianowych, które są również pogrupowane według wzorów ośmiu. Z tego powodu teoria została nazwana "prawem oktaw."
Angielski chemik John Newlands opublikował swoją "Prawo oktaw" w 1863 roku, ale nie został dobrze przyjęty przez innych naukowców. Newlands otrzymał ostrą krytykę od swoich kolegów, którzy publicznie uznali jego idee za bezużyteczne i arbitralne. Czując się przygnębiony, Newlands zaprzestał badań nad pierwiastkami i uporządkowaniem układu okresowego. Dekadę później chemicy Dmitrij Mendelejew i Julius Meyer dokonali obserwacji, które potwierdziły teorię "Prawo oktaw". W rezultacie każdy z nich tworzył niezależnie teorie, które były bardzo podobne do Newland, co pokazało, że jego pomysły nie były irracjonalne lub arbitralne.
Zarówno Meyer, jak i Mendeleev używali atomowych ciężarów do zamawiania własnych okresowych stołów. Według Fundacji Dziedzictwa Chemicznego, Meyer zaaranżował 28 elementów poprzez zwiększenie ich ciężaru atomowego i pogrupował je w sześć kategorii o podobnej charakterystyce. Z kolei Mendeleev był pierwszym, który stworzył tabelę okresową wszystkich znanych elementów, która została również stworzona w celu przewidywania kilku, które jeszcze nie zostały odkryte. Układ okresowy był pogrupowany według liczby atomowej do 1914 roku, kiedy Henry Moseley stworzył obecny układ okresowy.
