Synteza dehydratacji polega na tworzeniu nowego związku przez usunięcie tlenu i wodoru z reagentów, podczas gdy hydroliza to rozpad związku przez reakcję chemiczną z wodą. Te przeciwne procesy są bardzo powszechne w naturze i w życiu. Jedną z powszechnych niebiologicznych metod hydrolizy jest rozpuszczanie soli w wodzie, proces, który rozrywa wiązania jonowe między jonami sodu i chloru.
Wodór i tlen są częścią ogromnej liczby związków biologicznych i niebiologicznych, a woda może łatwo reagować z innymi związkami w odpowiednich okolicznościach, aby je wytworzyć. Jednym ze sposobów jest reakcja na kwasy. Wartość pH wody spada dokładnie w środku skali kwasowo-zasadowej i może działać jako kwas, donor protonu lub baza, akceptor protonów. W obecności kwasu octowego, znanego również jako witamina C, przyjmuje on proton lub jądro wodoru, aby stać się dodatnim jonem hydroniowym. Jest to przykład hydrolizy kwasowej. Jeśli obecna jest inna baza, często przekazuje proton do bazy po kolei.
Odwrotnie dzieje się ze słabą zasadą, amoniakiem. W wodzie amoniak akceptuje jon wodorowy, który staje się amonem, pozostawiając jon wodorotlenowy jako inny produkt chemiczny.