Wykluczenie konkurencyjne, znane również jako prawo Gause, jest koncepcją ekologiczną, która zakłada, że dwa gatunki, które zajmują podobną niszę w tym samym miejscu, nie mogą współistnieć stabilnie przez dłuższy czas. Jeden gatunek stanie się wymarły lub ewoluują, aby wypełnić inną niszę.
Ideą wykluczenia konkurencyjnego jest to, że jeśli dwa gatunki rywalizują o te same zasoby, jeden z tych gatunków będzie przynajmniej nieco bardziej wydajny niż drugi. Bardziej wydajne gatunki naturalnie pozyskują więcej zasobów dla siebie i swojego potomstwa, co oznacza, że osoby tego gatunku są bardziej sprawne. Bardziej efektywny gatunek reprodukuje się bardziej efektywnie, a tym samym przekreśla inny, który ewoluuje lub maleje.
W Prawie Gausego wyginięcie gatunków wykluczonych konkurencyjnie występuje tylko w pewnego rodzaju próżni ekologicznej, w której nie zachodzi żadna ewolucja. W rzeczywistości konkurencja prowadzi po prostu do adaptacji i ewolucji jednego gatunku lub drugiego. Doskonałym przykładem wykluczenia konkurencyjnego są zięby Darwina na Wyspach Galapagos. Imponujący zestaw wysoce wyspecjalizowanych ptaków to wynik zaledwie kilku konkurencyjnych gatunków.
Ciekawym paradoksem Prawa Gausego jest fitoplankton - te gatunki planktonu, które polegają na fotosyntezie. Fitoplankton współistnieje w dużych ilościach przy użyciu tylko jednego zasobu. Wiele gatunków planktonu można znaleźć nawet w ograniczonym regionie oceanu.
