Ziemia jest aktywna geologicznie, ponieważ jej wewnętrzne ciepło utrzymuje stopiony rdzeń i litosferę, zachęcając do ruchu płyt i aktywności wulkanicznej. Skorupa ziemska składa się z płyt tektonicznych unoszących się nad płaszczem ciągliwym, które z kolei podnoszą się i opada nad półpłynnym rdzeniem zewnętrznym. Intensywne ciepło wymusza stopienie skał w kierunku powierzchni, tworząc nową skorupę i intensywną aktywność geologiczną.
Aktywność geologiczna Ziemi wynika z intensywnego wewnętrznego ciepła. Planeta nadal zatrzymuje resztki ciepła po jej utworzeniu, gdy gwiezdne bombardowanie uczyniło młodą planetę stopioną i intensywnie gorącą. Z biegiem czasu zewnętrzna powierzchnia planety ostygła, ale wnętrze pozostaje gorące częściowo z powodu rozpadu pierwiastków promieniotwórczych w rdzeniu. To ciepło napędza aktywność geologiczną planety i utrzymuje jej powierzchnię w stałym ruchu.
Z innych ziemskich ciał Układu Słonecznego Księżyc i Merkury nie mają aktywności geologicznej, ponieważ będąc małymi ciałami, schładzają się stosunkowo szybko, a ich rdzenie zestalają się. Mars schładzał się z powodu swojej cienkiej atmosfery, ale niedawno niż księżyc lub Merkury. Wenus jest geologicznie aktywną planetą z powodu intensywnego ciepła, w której jej atmosfera zatrzymuje się w pobliżu jej powierzchni, ale jej powierzchnia nie składa się z dyskretnych płyt, więc brakuje jej niektórych cech charakterystycznych dla Ziemi.
