Respirometr oblicza szybkość poboru tlenu przez przesuwanie płynu w szklanej rurce połączonej z zamkniętym pojemnikiem. Zawiera substancję, taką jak peletki z wapna sodowanego, aby pochłonąć wydzielany dwutlenek węgla. Respirometr jest narzędziem do pomiaru stopnia ruchu oddechowego.
Tempo wchłaniania tlenu, czyli zużycie tlenu, to objętość tlenu zużywanego przez organizm w ciągu jednej minuty. Ta szybkość podawana jest w litrach lub mililitrach na minutę w standardowej temperaturze i ciśnieniu, sucha. Respirometry mogą być stosowane do pomiaru szybkości metabolizmu poprzez pomiar wymiany tlenu i dwutlenku węgla. Respirometry mogą być również wykorzystywane do monitorowania innych procesów tlenowych i beztlenowych, takich jak reakcje biodegradacji, aby pomóc w oczyszczeniu wycieku ropy naftowej oraz w monitorowaniu jakości oczyszczonych ścieków.
Respirometr można skonstruować z użyciem materiałów, w tym gumowej rurki silikonowej, gumowych zatyczek, manometru, skali, szklanych fiolek z korkami i substancji absorbującej dwutlenek węgla. Równą objętość tej substancji chłonnej należy przygotować dla każdej grupy w eksperymencie w oddzielnych fiolkach z hermetycznym zamknięciem. Te szczelnie zamknięte fiolki muszą mieć czas na osiągnięcie równowagi w wodzie, aby zminimalizować zmiany objętości spowodowane zmianami temperatury powietrza.