Sahara w północnej Afryce, zakwalifikowana jako subtropikalna gorąca pustynia, powstała przede wszystkim dzięki skutkom suchego, gorącego podzwrotnikowego powietrza wtłaczanego do środkowych szerokości geograficznych przez prądy atmosferyczne. Niedobór gleba jest wynikiem braku wilgoci w powietrzu, co poważnie ogranicza chemiczne wietrzenie, które wymaga formowania gleby. Ponieważ gorące powietrze unosi się, chłodniejsze powietrze wchodzi, aby zastąpić je w postaci wiatru, który może być ekstremalny, palący i mocno zapylony na Saharze.
Sahara znajduje się w obecnym stanie od około 1600 roku pne, i zaczęła się formować po znacznym wzroście temperatur przez nowe wzorce pogodowe spowodowane przesunięciami w osi Ziemi. Około 4300 lat temu uważano, że region, w którym obecnie znajduje się Pustynia Sahara, jest wilgotny i wspiera roślinność.
Obejmujący ponad 3 miliony mil kwadratowych, Sahara jest prawie tak duża jak Stany Zjednoczone lub Chiny. Wydmy piaszczyste osiągają wysokość prawie 600 stóp. Formy geologiczne na pustyni zostały ukształtowane przez suche, gorące wiatry i obejmują równiny solne, równiny żwirowe, suche doliny i kamienne płaskowyże. Oazy powstają, gdy podziemne warstwy wodonośne są w stanie dotrzeć do powierzchni i mogą wspierać pewne formy życia. Środkowa część pustyni zawiera niewielką, jeśli w ogóle jakąkolwiek roślinność, a na niektórych obszarach lata mogą przejść bez opadów.
