Promieniowanie cieplne z rdzenia Ziemi ostatecznie napędza aktywność geologiczną. Dwa główne źródła energii napędzają ten przepływ ciepła. Po pierwsze, trochę ciepła pozostało po stworzeniu planety 4,5 miliarda lat temu. Po drugie, rozpad pierwiastków promieniotwórczych, zwłaszcza potasu, toru i uranu, powoduje znaczną ilość ciepła.
Ciepło z rdzenia Ziemi przesuwa się w płaszcz przez promieniowanie i przewodzenie. W płaszczu główny tryb wymiany ciepła zmienia się w konwekcję, o wiele skuteczniejszy mechanizm przenoszenia ciepła. Prądy konwekcyjne w płaszczu Ziemi powodują wzrost magmy, prowadząc do powstawania gorących punktów wulkanicznych. Ciepło z płaszcza napędza również ruch płyt tektonicznych. Na grzbietach środkowego oceanu, gdzie płyty rozpościerają się, stopiona skała z płaszcza wznosi się i chłodzi, tworząc nową skorupę. Odwrotnie, w strefach subdukcji kamienie z skorupy tonie w płaszczu, gdzie topią się w magmę.
