Pomimo pozornej solidności, Ziemia jest dynamiczna. Przesuwające się płyty tektoniczne mogą powodować trzęsienia ziemi, erupcje, a nawet zmieniać kształt kontynentów. Dowiedz się, jak to działa poniżej.
Struktura Ziemi
Koncepcja struktury Ziemi jest niezbędna do zrozumienia tektoniki płyt. Dla celów ogólnych Ziemię można podzielić na cztery podstawowe warstwy: rdzeń wewnętrzny, rdzeń zewnętrzny, płaszcz i skorupę. Mimo ogromnych temperatur rdzeń Ziemi, złożony w dużej mierze z żelaza, jest solidny. Ogromna ilość ciśnienia grawitacyjnego uniemożliwia upłynnienie rudy. Rdzeń zewnętrzny, podobnie jak kompozycja do wnętrza, jest pod mniejszym ciśnieniem, a zatem płynny. Następny jest płaszcz, który jest w dużej mierze solidny, ale wciąż zdolny do ruchu. W końcu jest skorupa, niezwykle cienka skórka planety, na której żyją ludzie i całe inne znane życie. Skorupa jest podzielona na talerze, które niosą kontynenty i oceany.
Prądy konwekcyjne
Najszerzej akceptowana teoria mówi, że ruch płyt pochodzi z prądów konwekcyjnych w płaszczu. Ciepło z rdzenia przenosi się do płaszcza, gdzie gorętszy, mniej gęsty materiał podnosi się, gdy chłodnica tonie. Ten ruch tworzy prądy konwekcyjne. Prądy te przenoszą ruch do skorupy, rozsuwając płyty lub przesuwając je razem. W tych obszarach powszechne są błędy lub nieciągłości w górotworze. Przegląd typów błędów jest zbyt zaangażowany, aby uwzględnić tutaj.
Rozbieżne granice
Rozbieżne granice występują, gdy dwa prądy upakowania się spotykają, odwracając się od siebie. Tutaj płyty są rozsuwane, a materia z płaszcza ucieka do skorupy. Jest to często nazywane rozprzestrzenianiem się dna morskiego, gdzie magma wycieka na dno oceanu, tworząc grzbiet "nowej" skorupy. Granice te mogą również tworzyć doliny szczelinowe, normalne uskoki i płytkie trzęsienia ziemi. Grzbiet środkowoatlantycki jest najbardziej znaną rozbieżną granicą.
Granice zbieżności
Zbieżne granice powstają w miejscu, w którym spotykają się dwa prądy zwalniające. One również poruszają się w przeciwnych kierunkach, ale efekt netto ściąga płytki razem i wciąga materiał z powrotem do płaszcza. Wynik tych kolizji w zwolnionym tempie różni się w zależności od lokalizacji. Oceaniczna skorupa jest nieco gęściejsza od kontynentalnej, więc pogrąża się w niej tworząc strefę subdukcji i tworząc silne trzęsienia ziemi i podniesione łańcuchy górskie. Subdukcja występuje, gdy spotykają się również dwie płyty oceaniczne. W tym przypadku często jest to starsza i gęstsza płyta, która się podda. Tworzy to takie cechy, jak wykop w Marianach na Oceanie Spokojnym. Tutaj głębokość oceanu jest większa niż wysokość Mount Everest. Wulkany i trzęsienia ziemi są powszechne wzdłuż tego typu stref subdukcji, co charakteryzuje słynny "Pierścień Ognia" na Oceanie Spokojnym.
Nieco inny rodzaj granicy zbieżności powstaje, gdy zderzają się dwa kontynenty. W tych przypadkach jest tylko minimalna subdukcja. Zamiast tego skorupa układa się, tworząc łańcuchy górskie, takie jak Himalaje. Trzęsienia ziemi, usterki i fałdy występują w tych strefach.
Przekształć granice
Granice transformacji nie są bezpośrednio związane z wypiętrzaniem lub subdukcją płaszcza, ale są tworzone przez dwie lub więcej płyt przecierających się nawzajem. Powodują one błędy powszechnie związane z trzęsieniami ziemi. Jednym z najbardziej znanych z nich jest błąd San Andreas.
Wniosek
Ta krótka ankieta wskazuje tylko na zawiłości związane z badaniem żywej planety. Zainteresowanym polecamy dalsze studiowanie geologii.
