Bakterie pradawne to drobnoustroje jednokomórkowe, które mogą żyć w ekstremalnych warunkach i mają znaczne różnice biologiczne od zwykłych bakterii. W systemie klasyfikacji trzech domen dla żywych istot, starożytne bakterie należą do domena archaea.
Istnieją trzy główne grupy starożytnych bakterii. Grupa crenarchaeota obejmuje mikroorganizmy żyjące w bardzo gorącym, zimnym lub kwaśnym środowisku, na przykład w pobliżu otworów hydrotermalnych. Grupa euryarchaeota obejmuje mikroorganizmy żyjące w środowisku o wyjątkowo słonej lub pozbawionej tlenu glebie, na przykład w jeziorach solnych i układach pokarmowych ssaków. Grupa korarchaeota zawiera prymitywne mikroorganizmy, które w dużej mierze nie są badane od 2014 r. I żyją w gorących źródłach i basenach obsydianowych
Starożytne bakterie są podobne do prawdziwych bakterii, ponieważ są prokariotyczne, co oznacza, że nie mają prawdziwego jądra, które jest oddzielone od reszty komórki przez błonę. Zamiast tego ich DNA jest zwinięte w części komórki zwanej nukleoidem. Z drugiej strony, w przeciwieństwie do prawdziwych bakterii, starożytne bakterie czerpią energię z wielu niezwykłych źródeł, takich jak wodór, jony metali i amoniak, a ich błony komórkowe mają inną strukturę, z połączonymi estrowo tłuszczami zamiast estrów tłuszcze znajdujące się w błonach prawdziwych bakterii.
