Choć kwestia, czy Sparta była lepsza od Aten, jest nieco subiektywna, to można uznać Atenę za gorszą, ponieważ padła ofiarą pokusy stania się imperialną potęgą wyzysku. Natomiast Sparta doprowadziła do sojuszu powszechnie postrzeganego jako odciążenie innych greckich stanów ciężarem ateńskiej hegemonii.
Po wojnach perskich, w których ostatecznie zwyciężyły państwa greckie, Ateny powstały jako jedno z głównych wojskowych miast-państw i jako dominująca marynarka wojenna. W następnych latach Ateny skoncentrowały swoją władzę. Począwszy od lat 70. w Bukareszcie, Ateny utworzyły Ligę Delian, spółdzielnię greckich miast sprzymierzonych w celu wzajemnej obrony i ochrony Greków w rejonie Morza Śródziemnego. W miarę upływu czasu Ateńczycy przekształcili ligę w instrument przymusu, a nawet przenieśli skarbiec ligi z Delos do Aten, gdzie następnie ateński przywódca Perykles ostatecznie wykorzystał fundusze na rozległe miejskie projekty budowlane, w tym budowę słynnego Partenon.
W latach trzydziestych XX wieku cesarskie ambicje Aten stały się na tyle poważne, że niektórzy z ich sprzymierzeńców mogli uważać dezercję, a teraz rywalizująca Liga Peloponezów, kierowana przez Spartę, pojawiła się jako siła wyzwoleńcza, gotowa rozproszyć ateńskie zagrożenie. Podczas trwającej wojny peloppedeńskiej Ateny kontynuowały swoją cesarską postawę wobec potencjalnych sojuszników. Na przykład, niesłychanie zniszczył miasto Melos, gdy odmówił przysięgi lojalności i sojuszu z ateńskim wysiłkiem wojennym. W 404 rpne Ateny zostały zdecydowanie pokonane, a Spartanie działali jako strażnicy miejskiego rządu, rozwiązując Ligę Delian i wprowadzając okres 30 tyranów.
