Bakterie wytwarzające własne pożywienie są znane jako autotrofy lub producenci, i robią to poprzez proces fotosyntezy lub chemosyntezy. Większość autotrofów wykorzystuje proces fotosyntezy, który zwykle polega na przekształcaniu dwutlenku węgla i wody w glukozę za pomocą energii słonecznej.
Te rodzaje autotrofów, zwane fotoautotrofami, wykorzystują glukozę jako źródło energii.
W procesie chemosyntezy, autotrofy wykorzystują energię z nieorganicznych reakcji chemicznych, zamiast światła słonecznego, aby stworzyć własną żywność. Znane jako chemoautotrofy, czerpią energię ze źródeł nieorganicznych, takich jak żelazo żelazowe, siarkowodór i amoniak, do zastosowania w chemosyntezie.
Te rodzaje autotrofów są rzadkie i żyją w trudnych warunkach. Na przykład, chemoautotrofy, które żyją blisko kominów hydrotermalnych głęboko pod powierzchnią oceanu, wykorzystują siarkowodór i inne minerały, które wydostaje się z wentylacji, aby stworzyć własną żywność poprzez chemosyntezę. Autotrofy znalezione w aktywnych wulkanach wytwarzają własne pożywienie poprzez utlenianie siarki.
Autotrofy są źródłem pokarmu dla innych organizmów. Na przykład małże i ślimaki pochłaniają bakterie żyjące w pobliżu otworów hydrotermalnych. Inne stworzenia morskie, takie jak ośmiornica, spożywają małże i ślimaki. Dlatego autotrofy są zasadniczą częścią łańcucha pokarmowego, a ich zmniejszenie może wpłynąć na liczbę organizmów żywiących się nimi.
