Wzrost ciśnienia atmosferycznego podnosi temperaturę wrzenia cieczy, podnosząc prężność par wody powyżej cieczy. Zwiększa to ilość energii cieplnej potrzebnej do zwiększenia ciśnienia pary wodnej dopasować, podnosząc temperaturę wrzenia. Odwrotnie, obniżenie ciśnienia atmosferycznego, takie jak spowodowane wzrostem wysokości, proporcjonalnie obniża temperaturę wrzenia.
Ciśnienie pary cieczy określa, jak szybko cząsteczki opuszczają stan ciekły i przekształcają się w gaz. W normalnych warunkach ciśnienie pary wodnej jest niskie, co powoduje, że kilka cząsteczek opuszcza ciecz przez odparowanie. Ogrzewanie cieczy zwiększa energię kinetyczną cząsteczek, a także zwiększa prężność par cieczy. Gdy ciśnienie pary jest równe lub przewyższa prężność par atmosfery zewnętrznej, woda szybko zamienia się w gaz.
Szybkowary wykorzystują to zjawisko. Normalnie wrząca woda nie może ugotować jedzenia na więcej niż 212 stopnie Fahrenheita, ponieważ jest to punkt wrzenia wody w jednej atmosferze. Podnosząc ciśnienie wewnątrz naczynia, jednak szybkowar zwiększa tę temperaturę, umożliwiając gotowanie żywności znacznie szybciej.
Receptury gotowania i pieczenia na dużej wysokości uwzględniają obniżone ciśnienie i obniżone punkty wrzenia na wysokości i odpowiednio dostosowują czas gotowania.
