Ekosystemy, które mają różnorodność biologiczną, są bardzo produktywne, łatwo i szybko przetwarzają składniki odżywcze. Takie ekosystemy są zdrowe, samowystarczalne i lepiej radzą sobie z katastrofami. Różnorodność biologiczna działa jako system kontroli i równowagi; jeśli jakaś część ekosystemu słabnie przez jakiś czas, silniejsze części pomagają jej przetrwać.
Wysoki poziom różnorodności biologicznej zapewnia zasoby naturalne i usługi każdemu zwierzęciu i gatunkom roślin w ekosystemie. Różne gatunki mogą chronić zasoby wody i gleby, magazynować i przetwarzać składniki odżywcze, rozkładać zanieczyszczenia i przyczyniać się do stabilności klimatu. Wysoki poziom bioróżnorodności pomaga także w utrzymaniu ekosystemów i pomaga im wyjść z chaotycznych wydarzeń, takich jak erupcje wulkanów, susze, powodzie i wylesianie.