Załamujące się pryzmaty wykorzystują fakt, że światło zmienia kierunek w trakcie przechodzenia z jednego materiału na inny, ale że różne długości fal zginają różne ilości. W ten sposób pryzmaty mogą rozszczepiać białe światło, które w rzeczywistości jest światło składające się z wielu długości fal, przechodzące pod jednym kątem do jego kolorów składowych wychodzących pod różnymi kątami. Mogą też robić odwrotnie, kondensując różne promienie koloru w jeden biały promień.
Każda przezroczysta bryła ma swój własny współczynnik załamania, liczbę odnoszącą się do stopnia, w którym zgina światło wchodzące lub wychodzące. To zgięcie jest najniższe dla najdłuższych fal i zwiększa krótsze długości fali. W świetle widzialnym światło czerwone jest najsłabiej wygięte, a światło fioletowe najbardziej. W ten sposób powstaje efekt tęczy na świetle wychodzącym, a każdy kolor jest widoczny jako warstwa obok kolorów, które sąsiadują z długością fali.
Ta tendencja do załamywania światła bardziej na wyższych częstotliwościach w rzeczywistości nie jest uniwersalna, ale zależy od natury materiałów. Jednak odnosi się to do większości pryzmatów w widmie światła widzialnego. Pochylenie światła jest w rzeczywistości zależne od tego, jak bardzo światło jest spowolnione, a każdy materiał ma faktycznie jedną lub więcej długości fal, które pochylają się najbardziej, ponieważ ich częstotliwości odpowiadają częstotliwościom rezonansowym cząstek elementarnych pryzmatu.
