Siła grawitacji jest jedyną siłą, która utrzymuje standardowe wahadło wiszące w ruchu. Jest to zarówno siła, która zwiększa prędkość wahadła podczas jego opuszczania, jak i zmniejsza jego prędkość podczas jego podnoszenia. Siła tarcia z powietrza jest głównym powodem, dla którego łuk wahadła zmniejsza się z czasem.
Podstawowa akcja wahadła jest wytworem jego podstawowej struktury, grawitacji i pędu. Prawdziwe wahadło ma względnie masywną masę na końcu stosunkowo niskiej masy lub pręta, który swobodnie się obraca. Po przesunięciu go z pozycji spoczynkowej w dół i zwolnieniu zaczyna się obracać w przód iw tył. Grawitacja zawsze pociąga ciężar w kierunku najniższego punktu w swym huśtawce, pozycji spoczynkowej. Jednakże, ponieważ wahadło musi poruszać się na boki, aby osiągnąć ten punkt, wznosi się on pędem w kierunku bocznym. Ponieważ ten pęd jest proporcjonalny do jego masy, podobnie jak grawitacja, sama siła grawitacji nigdy nie jest wystarczająco silna, aby powstrzymać ją przed przekroczeniem najniższego punktu. Dlatego wahadło przechodzi obok niego, a ze względu na swoją strukturę porusza się również w górę. Grawitacja w końcu zatrzymuje ten ruch i zaczyna przesuwać go w innym kierunku, w stronę punktu spoczynku.
