Podstawową funkcją tkanki merystematycznej jest wykonywanie mitozy. Tkanki merystematyczne mają małe, cienkościenne komórki, które nie mają centralnej wakuoli i nie mają żadnych wyspecjalizowanych funkcji.
Tkanka merystematyczna znajduje się w trzech różnych obszarach: merystemach wierzchołkowych, które znajdują się w rosnących punktach zarówno korzeni, jak i łodyg; merystemy wtórne lub pąki boczne, które znajdują się w węzłach łodyg, gdzie rozgałęzienia mają miejsce; oraz w dojrzałych łodygach i korzeniach, ale tylko w przypadku niektórych gatunków roślin. Tkanka merystematyczna powoduje powstanie trwałej tkanki obejmującej tkankę ochronną, tkankę miąższową, tkankę sclerenchya, tkankę kolenchymową, tkankę ksylemu i tkankę łyka.
Tkanka merystematyczna składa się z małych komórek o cienkich ścianach i dużych jądrach. Komórki nie mają wakuoli i przestrzeni międzykomórkowych. Mitoza, podstawową funkcją tkanki merystematycznej, jest podział jądrowy komórek. Mitoza wytwarza dwie identyczne komórki potomne podczas faz profazy, prometafazy, metafazy, anafaz i telofazy. Prophase rozpoczyna się, gdy chromatyna w jądrze zaczyna się skraplać i staje się widoczna, a jąderka znika. W prometafazie błona jądrowa w pełni rozpuszcza się, a białka przyłączają się do centromerów, które tworzą kinetochory, a chromosomy zaczynają się poruszać. W metafazie włókna wrzecion wyrównują wszystkie chromosomy wzdłuż środka jądra komórki, aw anafazie nowe jądro otrzyma jedną kopię każdego z chromosomów. W telofazie nowe błony tworzą się wokół jąder potomnych, a chromatydy docierają do przeciwległych końców komórki.
