Czynniki biotyczne wpływające na pustynie obejmują wszystkie żywe organizmy w środowisku, podczas gdy czynniki abiotyczne wpływające na pustynie obejmują wszystkie nieżywotne elementy pustyni. Typowe biotyczne czynniki pustyni obejmują rośliny, takie jak trawy odporne na suszę, kaktusy, rośliny aloesu i inne sukulenty, a powszechnymi abiotycznymi czynnikami pustyń są gleba, skały, minerały i piaski, które tworzą podłoże.
Pomimo jałowej i surowej natury pustyń, większość z nich jest pełna życia. Zwierzęta pełnią również ważną funkcję biotyczną ekosystemów pustynnych, a do popularnych gatunków należą kojoty, jaszczurki, węże, gryzonie, żółwie i ptaki. Dodatkowo, pustynie są domem dla mniejszych stworzeń, takich jak owady, pająki, skorpiony, muchy, chrząszcze i stonogi.
Mikroskopijne i jednokomórkowe organizmy są również ważnymi biotycznymi składnikami ekosystemów pustynnych. Bakterie, porosty i ameby czają się w miejscach o odpowiedniej wilgotności, aby umożliwić im przeżycie. Niektóre pustynie, takie jak antarktyczna pustynia, są praktycznie jałowe i nie posiadają form życia.
Intensywne światło słoneczne i wiatr są również czynnikami, które pomagają kształtować środowisko pustynne. Podczas gdy pustynie są zazwyczaj pozbawione dużo stojącej wody, woda jest obecna i jest bardzo ważną częścią siedliska. Podczas gdy deszcz pada tylko sporadycznie, woda jest często przechowywana w soczystych roślinach i gromadzi się również pod osłonami.
